شرح الأحادیث المستشهد بها فی «مغنی اللبیب» و «شرح الرضی علی الکافیه»
پایان نامه
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی
- نویسنده الهه گیلانی
- استاد راهنما رضا سلیمانزاده نجفی محمدرضا ابن الرسول
- سال انتشار 1392
چکیده
در کتب نحوی برای اثبات قواعد نحوی و فهم بهتر مطلب، گاه به آیات قرآن، حدیث و شعر استناد می شود. از این رو می توان به اهمیت جایگاه حدیث در کتب نحوی پی برد. این رساله به شرح احادیث مورد استشهاد در دو کتاب ارزشمند «مغنی اللبیب عن کتب الأعاریب» و «شرح الرضی علی الکافیه» پرداخته است. «مغنی اللبیب عن کتب الأعاریب» مهم ترین اثر ابن هشام، از نحویان قرن هفتم هجری، کتابی ارزشمند و با اهمیت در میان کتب نحوی است که مولف در آن به آیات قرآن کریم، احادیث نبوی، اشعار عرب و ... استشهاد نموده است. و کتاب «شرح الکافیه»، یا «شرح الرضی علی الکافیه» اثر رضی الدین محمد بن حسن ، معروف به رضی استر آبادی از دانشمندان ایرانی قرن هفتم هجری است که در میان سی شرح بر کافیه ابن حاجب، بهترین آنها شمرده می شود. این دو کتاب از جمله کتب اجتهادی نحو به شمار می آید و از دیرباز مورد توجه و عنایت نحویان، اساتید و دانشجویان بوده است. هدف این رساله حرکت گذاری، تبیین مواضع استشهاد به حدیث، سند یابی، شرح حدیث از لحاظ روایت، کلمات نامأنوس، نحو ومضمون است. این پایان نامه که مبتنی بر شیوه وصفی ـ تحلیلی است، در چهار فصل نگاشته شده است: فصل اول: «مقدمات کلی»، فصل دوم: «احادیث مشترک»، فصل سوم: «احادیث مغنی» و فصل چهارم: احادیث «شرح رضی بر کافیه». از مهم ترین نتایجی که در طی این بررسی به آن دست یافته ایم این است که: برخی از احادیث ذکر شده در «مغنی اللبیب» و «شرح الرضی علی الکافیه» در کتب حدیث مورد جستجو یافت نشد. مواضع استشهاد یا برای اثبات قواعد نحوی، یا ردّ نظر برخی از نحویون و یا ذکر نمونه ای برای قواعد اثبات شده است. با وجود این که استرآبادی شیعه بوده، احادیث مورد استشهاد او در صحاح سته بیشتر یافت می شد، تا در کتب اربعه و ابن هشام با این که از اهل سنت بوده، احادیث مورد استشهاد او در کتب اربعه نیز یافت می شد و این که گاه هر یک از دو نحوی یک حدیث را در دو بحث ناهمسان آورده اند.
منابع مشابه
النحو وقضایاه فی شرح النحاس علی المعلقات دراسة وصفیة
الملخّص: نظراً للمکانة المرموقة للمعلقات فی الأدب العربی، فضلاً عن أهمیتها فی العلوم المختلفة التفسیریة، واللغویة، والنحویة واحتوائها علی کثیر من الألفاظ الجاهلیة وغریبها اهتم بها کثیر من الشراح و منهم أبو جعفر أحمد بن محمد النحاس فی شرحه للمعلقات، المسمی «شرح القصائد المشهورات الموسومة بالمعلقات»، وأشار فیه إلی مسائل مختلفة متنوعة کالنحو، والبلاغة، والمعنی ، والنقد و... . ولهذا یرمی هذا البحث ب...
متن کاملمنهج الزوزنی فی «شرح المعلقات السبع» (عربی)
نظراً للشهرة الواسعة للمعلقات بوصفها قصائد انتهت إلیها تجارب العرب الجاهلیین وهی بلغت الذروة فی الجمال الشعری، والتصویر، والخیال فضلاً عن أنها تضم مجموعة کبیرة من الألفاظ الغریبة وأن کثیراً من أبیاتها شواهد فی علوم البلاغة والصرف والنحو والتفسیر و... ولذلک اهتم بها العلماء فی مختلف العصور وأخذوا فی شرحها، من هذه الشروح کتاب الزوزنی شرح المعلقات السبع. هذا من جهة ومن جهة أخری لأهمیة دراسة منهج الت...
متن کاملشرح معنى «الفتنة» فی الآیات التی تشتمل علی معنى الکفر و الشّرک و الإرتداد
استعملت مادة الفتنة و مشتقاتها فی آیات القرآن الکریم فی معان مختلفة و ذکر المفسّرون وجوها لمعنی هذه المادة، منها: الکفر و الشرک و الاختبار و الضّلالة و العذاب و غیرها، و ذکر المفسّرون أیضا حججا مختلفة لتبیین معنی هذه المادة فی الآیات السابعة التی ترتبط بمعنی الکفر و الشرک و الارتداد. تدرس هذه المقالة حجج المفسّرین لتقدیم نظرة شاملة فی هذا الصدد، و النتائج التی حصلت علیها هی ان مادة الفتنة فی الآیة ...
متن کاملمنهج الزوزنی فی «شرح المعلقات السبع» (عربی)
نظراً للشهرة الواسعة للمعلقات بوصفها قصائد انتهت إلیها تجارب العرب الجاهلیین وهی بلغت الذروة فی الجمال الشعری، والتصویر، والخیال فضلاً عن أنها تضم مجموعة کبیرة من الألفاظ الغریبة وأن کثیراً من أبیاتها شواهد فی علوم البلاغة والصرف والنحو والتفسیر و... ولذلک اهتم بها العلماء فی مختلف العصور وأخذوا فی شرحها، من هذه الشروح کتاب الزوزنی شرح المعلقات السبع. هذا من جهة ومن جهة أخری لأهمیة دراسة منهج الت...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
نوع سند: پایان نامه
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه اصفهان - دانشکده زبانهای خارجی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023